Wapń – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła wapnia
Wapń jest podstawowym składnikiem układu kostnego, poza układem szkieletowym, wapń bierze udział w przewodnictwie bodźców nerwowych, regulacji hormonalnej, ma wpływ na obniżanie ciśnienia krwi, jest niezbędny do prawidłowej pracy serca.
Odpowiednia ilość wapnia w diecie jest niezbędna w zapobieganiu wystąpienia i leczeniu takich chorób jak cukrzyca typu II, otyłość i osteoporoza.
Wapń – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła wapnia
Najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia jest mleko i jego przetwory. Z produktów tych wapń jest najlepiej przyswajalny dzięki obecności w nich laktozy i odpowiedniego stosunku wapnia do fosforu. Produkty mleczne dostarczają prawie 80% ogólnej zawartości wapnia w całodziennym pożywieniu, 1 litr mleka jest w stanie pokryć z nadwyżką całodzienne zapotrzebowanie dorosłego człowiek na ten makropierwiastek.
Osoby, które nie tolerują laktozy lub z innych przyczyn nie spożywają mleka mogą zastąpić je przetworami mlecznymi takimi jak jogurty, sery i kefiry, które charakteryzują się zmniejszoną zawartością laktozy.
Dobrym źródłem wapnia są również ryby i konserwy rybne, warzywa kapustne oraz rośliny strączkowe.
Spore ilości wapnia zawierają ponadto orzechy, migdały, nasiona sezamu, maku i słonecznika.
Pewne ilości wapnia mogą pochodzić także z wody pitnej i mineralnej, a także z suplementów diety.
Wapń – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła wapnia
Konsekwencją przewlekłych niedoborów wapnia u dzieci jest krzywica, a u ludzi dorosłych – osteomalacja i zwiększone ryzyko osteoporozy.
Ponadto niedobory wapnia powodują tężyczkę, zaburzenia neurologiczne, zaburzenia rytmu serca, a także wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Wykazano również związek pomiędzy niedoborem wapnia w diecie, a zwiększonym ryzykiem zachorowania na raka jelita grubego.
Wapń – Właściwości, niedobór, nadmiar i źródła wapnia
Przy odpowiednio zbilansowanym żywieniu nadmiar tego pierwiastka nie występuje.
Hiperkalcemia może być skutkiem przyjmowania przed dorosłych preparatów farmaceutycznych, a u małych dzieci jest efektem przedawkowania preparatów zawierających witaminę D.
Nadmiar wapnia w organizmie może objawiać się brakiem łaknienia, nudnościami, wymiotami, a także zaparciami. Do niepożądanych efektów nadmiernego spożycia wapnia należy także wzrost ryzyka tworzenia się kamieni nerkowych, zaburzenia wchłaniania żelaza, cynku i magnezu, uszkodzenie struktury narządów, zwiększone ryzyko chorób sercowo – naczyniowych oraz zwiększone ryzyko raka prostaty.
Dietetyk Katowice
Author Info
